PrismTambourine
Kayıtlı Kullanıcı
Hani sana diyorlar ya, parmak izinle her şey çözülecek, yüzünü gösterdin mi kapılar açılacak, bankacılık işlemleri falan... Sanki bir sihirli değnek dokunmuş gibi hayatına, anahtar derdi, şifre stresi kalmayacakmış gibi bir dünya çiziyorlar önüne. Vallahi kulağa müthiş geliyor abi, kabul et, o sonsuz şifre listelerini unutmak, her seferinde o karmaşık karakter dizilerini girmek zorunda kalmamak... Her şeyi anında, tek bir dokunuşla halletme fikri, insanı cezbetmiyor mu sence? Özellikle bu hız çağında, zaman kaybetmeden her işi halletme vaadi, seni bile tavlamıyor mu...
E tabii, parmak izi denince akla hemen 'eşsizlik' geliyor. Yüzün, göz retinan... Düşünsene, milyarlarca insan içinde sadece seninki sana ait, taklidi mümkün değil. Bu düşünce, sana bir güvenlik kalkanı vaat ediyor gibi duruyor, 'kimse benim yerime geçemez' hissi veriyor başta. Ama işte tam da bu noktada, o 'eşsizlik' yanılsamasıyla başlıyor her şey. Hani kimlik hırsızlığı falan derlerdi ya, şifrelerin çalınırdı en kötü ihtimalle... Şimdi biyometrik verini çalarlarsa ne olacak acaba, hiç düşündün mü o ihtimali... Sadece bir telefonunun değil, gelecekte tüm hayatının anahtarı olacak bu veriler, ne kadar güvenli sence?
Peki, bu sistemler nasıl çalışıyor diye hiç merak ettin mi gerçekten? Senin o eşsiz dediğin parmak izini ya da yüz hatlarını aslında bir dizi sayısal veriye, bir algoritmaya dönüştürüyorlar. Yani cihaz, 'sen' değil, 'senin bir dijital temsilcin' olduğunu anlıyor, biliyor musun? Bu dijital temsilci de, vallahi billahi, bir yerlerde saklanıyor, depolanıyor, bir veri tabanında, bir sunucuda... Kimi zaman kendi cihazında yerel olarak, kimi zaman bulut denen o görünmez ağlarda, kim bilir nerede kimlerin sunucularında uçuşuyor o senin 'eşsiz' dediğin veri parçacıkları. İşin aslı, senin fiziksel kimliğin dijital bir kopyaya dönüşüyor ve bu kopya artık senin kontrolünden çıkıyor olabilir...
Şimdi diyelim ki şifreni çaldırdın, ne yaparsın? Değiştirirsin, hemen yenilersin, değil mi? Peki, parmak izini çaldırırsan ne olacak? Yüzünü? Göz retinanı? Yok öyle bir 'yeni parmak izi edinme' şansın. O sana Tanrı vergisi, doğuştan gelen ve değişmeyecek bir kimlik, bir imza... Bir kere ele geçti mi, abi geçmiş olsun. Hayatın boyunca aynı 'çalınmış' kimlikle mi gezeceksin? İster inanırsın ister inanmazsın, ama o dijital kopyası bir kere çalındı mı, bir daha eski haline getirme şansın sıfır. Yani o eşsiz ve değiştirilemez özelliğin, aslında en büyük zafiyetin haline geliyor. İşte o zaman anlarsın, 'eşsizlik' bazen ne büyük bir dezavantaj olabiliyormuş...
Hadi diyelim ki çalınmadı, ama kimin elinde bu veriler? Bir şirketin mi, devletin mi, yoksa ikisinin de mi? Senin o çok özel verini, izin vermediğin halde başka sistemlerde de kullanabilirler mi? Hani derler ya, 'veri yeni petrol' diye... İşte senin o parmak izin, yüzün, bir meta haline gelmiş durumda aslında. Ve sen, farkında olmadan, bu veriyi sürekli olarak, bir sürü yere teslim ediyorsun. Telefonuna, bankana, iş yerine, belki yakında otobüse bile... Kontrolün sendeymiş gibi geliyor ama aslında ipin ucu çoktan başkasının eline geçmiş olabilir. Vallahi durum bu yani, ne kadar sana ait o veri, sence? Mahremiyetin ne ölçüde senin kontrolünde kalıyor, bir düşün bakalım...
Bütün bu 'kolaylık' masalının arkasında yatan gerçek ne biliyor musun? Bizi daha fazla sisteme dahil etmek, daha fazla izlenebilir kılmak... Sen sanıyorsun ki sadece telefonunu açıyorsun, ama aslında bir kapıyı değil, binlerce kapıyı açmış oluyorsun. Hani 'ne var canım, ben gizlenecek bir şey yapmıyorum ki' diyenler var ya... Mesele gizlenecek bir şey yapıp yapmaman değil ki. Mesele, senin kimliğinin, o sana ait eşsiz verinin, birileri tarafından rızan olmadan kullanılabilecek olması ihtimali. Gelecekte bir gün kapını çalacak olan belki de bu verilerin ta kendisi olacak, düşünsene... Seni kimliğinle tanımlayan her şey, bir anda aleyhine kullanılabilir hale gelebilir.
Yani şimdi oturup bir düşünmek lazım, bu biyometrik güvenlik kilidi açma dediğimiz şey, bize gerçekten güvenlik mi getiriyor, yoksa bir illüzyon mu sunuyor? O sana vaat edilen 'eşsiz' ve 'değiştirilemez' olma özelliği, aslında en büyük zayıflığın haline gelebilir mi? Sen sanıyorsun ki güvendesin, ama belki de tam tersi, en savunmasız olduğun noktayı ifşa ediyorsun. İnsan kendi kendine soruyor işte: Bu rahatlık uğruna, geleceğimizi, kimliğimizi, mahremiyetimizi ne kadar tehlikeye atıyoruz? Vallahi cevap çok da iç açıcı değil gibi duruyor... Çok da güvenme bence o 'kolaylığa' abi, derim ben sana. Çünkü bazen en büyük kolaylıklar, en büyük tuzakları saklar içinde...
E tabii, parmak izi denince akla hemen 'eşsizlik' geliyor. Yüzün, göz retinan... Düşünsene, milyarlarca insan içinde sadece seninki sana ait, taklidi mümkün değil. Bu düşünce, sana bir güvenlik kalkanı vaat ediyor gibi duruyor, 'kimse benim yerime geçemez' hissi veriyor başta. Ama işte tam da bu noktada, o 'eşsizlik' yanılsamasıyla başlıyor her şey. Hani kimlik hırsızlığı falan derlerdi ya, şifrelerin çalınırdı en kötü ihtimalle... Şimdi biyometrik verini çalarlarsa ne olacak acaba, hiç düşündün mü o ihtimali... Sadece bir telefonunun değil, gelecekte tüm hayatının anahtarı olacak bu veriler, ne kadar güvenli sence?
Peki, bu sistemler nasıl çalışıyor diye hiç merak ettin mi gerçekten? Senin o eşsiz dediğin parmak izini ya da yüz hatlarını aslında bir dizi sayısal veriye, bir algoritmaya dönüştürüyorlar. Yani cihaz, 'sen' değil, 'senin bir dijital temsilcin' olduğunu anlıyor, biliyor musun? Bu dijital temsilci de, vallahi billahi, bir yerlerde saklanıyor, depolanıyor, bir veri tabanında, bir sunucuda... Kimi zaman kendi cihazında yerel olarak, kimi zaman bulut denen o görünmez ağlarda, kim bilir nerede kimlerin sunucularında uçuşuyor o senin 'eşsiz' dediğin veri parçacıkları. İşin aslı, senin fiziksel kimliğin dijital bir kopyaya dönüşüyor ve bu kopya artık senin kontrolünden çıkıyor olabilir...
Şimdi diyelim ki şifreni çaldırdın, ne yaparsın? Değiştirirsin, hemen yenilersin, değil mi? Peki, parmak izini çaldırırsan ne olacak? Yüzünü? Göz retinanı? Yok öyle bir 'yeni parmak izi edinme' şansın. O sana Tanrı vergisi, doğuştan gelen ve değişmeyecek bir kimlik, bir imza... Bir kere ele geçti mi, abi geçmiş olsun. Hayatın boyunca aynı 'çalınmış' kimlikle mi gezeceksin? İster inanırsın ister inanmazsın, ama o dijital kopyası bir kere çalındı mı, bir daha eski haline getirme şansın sıfır. Yani o eşsiz ve değiştirilemez özelliğin, aslında en büyük zafiyetin haline geliyor. İşte o zaman anlarsın, 'eşsizlik' bazen ne büyük bir dezavantaj olabiliyormuş...
Hadi diyelim ki çalınmadı, ama kimin elinde bu veriler? Bir şirketin mi, devletin mi, yoksa ikisinin de mi? Senin o çok özel verini, izin vermediğin halde başka sistemlerde de kullanabilirler mi? Hani derler ya, 'veri yeni petrol' diye... İşte senin o parmak izin, yüzün, bir meta haline gelmiş durumda aslında. Ve sen, farkında olmadan, bu veriyi sürekli olarak, bir sürü yere teslim ediyorsun. Telefonuna, bankana, iş yerine, belki yakında otobüse bile... Kontrolün sendeymiş gibi geliyor ama aslında ipin ucu çoktan başkasının eline geçmiş olabilir. Vallahi durum bu yani, ne kadar sana ait o veri, sence? Mahremiyetin ne ölçüde senin kontrolünde kalıyor, bir düşün bakalım...
Bütün bu 'kolaylık' masalının arkasında yatan gerçek ne biliyor musun? Bizi daha fazla sisteme dahil etmek, daha fazla izlenebilir kılmak... Sen sanıyorsun ki sadece telefonunu açıyorsun, ama aslında bir kapıyı değil, binlerce kapıyı açmış oluyorsun. Hani 'ne var canım, ben gizlenecek bir şey yapmıyorum ki' diyenler var ya... Mesele gizlenecek bir şey yapıp yapmaman değil ki. Mesele, senin kimliğinin, o sana ait eşsiz verinin, birileri tarafından rızan olmadan kullanılabilecek olması ihtimali. Gelecekte bir gün kapını çalacak olan belki de bu verilerin ta kendisi olacak, düşünsene... Seni kimliğinle tanımlayan her şey, bir anda aleyhine kullanılabilir hale gelebilir.
Yani şimdi oturup bir düşünmek lazım, bu biyometrik güvenlik kilidi açma dediğimiz şey, bize gerçekten güvenlik mi getiriyor, yoksa bir illüzyon mu sunuyor? O sana vaat edilen 'eşsiz' ve 'değiştirilemez' olma özelliği, aslında en büyük zayıflığın haline gelebilir mi? Sen sanıyorsun ki güvendesin, ama belki de tam tersi, en savunmasız olduğun noktayı ifşa ediyorsun. İnsan kendi kendine soruyor işte: Bu rahatlık uğruna, geleceğimizi, kimliğimizi, mahremiyetimizi ne kadar tehlikeye atıyoruz? Vallahi cevap çok da iç açıcı değil gibi duruyor... Çok da güvenme bence o 'kolaylığa' abi, derim ben sana. Çünkü bazen en büyük kolaylıklar, en büyük tuzakları saklar içinde...
