DeryaSoul
Kayıtlı Kullanıcı
Bir sabah telefonuna gelen mesajla ya da banka hesabına bakarken gördüğün bir uyarıyla buz kesiyorsun değil mi? "Şüpheli işlem nedeniyle hesabın bloke edilmiştir." Fatura ödeyecektin belki, ya da bir yerden ödeme bekliyordun… O an bütün dünya başına yıkılıyor, ne yapacağını şaşırıyorsun, panik başlıyor, insanın aklına bin bir türlü şey geliyor, ne oluyor şimdi, param gitti mi, nasıl çözülür bu iş diye. Bu öyle bir an ki, insanı çaresiz hissettiriyor, sanki görünmez bir el tüm finansal hayatına el koymuş gibi, değil mi? Hukuki süreç dediğimiz şey de tam bu noktada başlıyor, abi ya, aslında bir nevi senin hakkını arayış mücadelen yani.
Şimdi bu bloke olayı neden yaşanır, bankalar durup dururken neden böyle bir şeye kalkışır diye merak ediyorsun muhakkak. Aslında mesele biraz da yasal düzenlemelerden kaynaklanıyor, bankaların da üzerine düşen ciddi sorumluluklar var, öyle her işlemi kafasına göre geçiremezler sistemden. Kara para aklama, terörün finansmanı gibi suçlarla mücadele etmek adına hem uluslararası hem de ulusal düzeyde sıkı kurallar var, biliyorsun. Bankalar da bu riskleri sürekli analiz eden birimlere sahip, büyük veri analizi yapıyorlar, işlem hacimlerine, gönderici-alıcı ilişkisine, senin normal işlem paternine bakıyorlar ve eğer bir tutarsızlık görürlerse, şüphelenmeleri durumunda hesabı dondurmak zorundalar. Düşünsene, milyonlarca işlem arasında senin bir transferin o algoritmaya takılmış… İnan ki çoğu zaman art niyetten değil, sadece yasal bir zorunluluktan kaynaklanan bir durum bu.
Peki, bloke konuldu, ilk ne yapacaksın? Önce derin bir nefes al, sakin olmaya çalış, biliyorum zor ama bu adımı atlamamak lazım. Hemen bankanı ara, müşteri hizmetleri de olur, şubene de gidebilirsin, hatta mümkünse şube müdürüyle görüşmeye çalış, en hızlı ve doğrudan bilgi alabileceğin yer orası. Bu konularda yetkili bir birime yönlendirileceksin zaten, büyük ihtimalle "işlem güvenliği" ya da "risk yönetim" departmanı gibi bir yer olur. Sana ne için bloke konulduğunu sormak, temel sebebini öğrenmek en öncelikli adımın olmalı. Bilgi toplamak çok önemli, vallahi bilgi her şeyin anahtarı bu süreçte, ne kadar çok şey bilirsen o kadar iyi yön verebilirsin duruma.
Bankadan gerekli açıklamaları ve istenen belgeleri öğrendikten sonra sıra sende. İşte burada işler biraz senin çabanla ilerleyecek. Sana bu blokenin konulmasına sebep olan işlemin ya da işlemlerin yasal ve meşru olduğunu kanıtlaman istenecek. Bu, örneğin bir araba satışıysa, satış sözleşmesi, devir belgeleri, alıcının kimlik bilgileri gibi şeyleri hazırlaman gerekebilir. Bir hizmet karşılığı yapılan ödemeyse, sözleşmen, faturası, yazışmaların… Ne kadar detaylı ve düzenli belge sunarsan, bankanın şüphelerini gidermen o kadar kolaylaşır, abi. Unutma, banka senin art niyetli olmadığını görmek istiyor, şüpheyi ortadan kaldırmak senin sorumluluğunda bu aşamada.
Bütün belgeleri topladın, bankaya sundun ama sonuç alamadın mı, ya da banka halen tatmin olmadı mı? İşte o zaman hukuki süreç dediğimiz şemsiyenin altına girmek kaçınılmaz hale gelebilir. İlk akla gelen yollar tabi ki Tüketici Hakem Heyeti veya Tüketici Mahkemeleri olur, özellikle de bloke edilen miktar belirli bir sınırın altındaysa. Eğer miktar yüksekse, doğrudan Asliye Ticaret Mahkemesi'nde dava açman gerekebilir, bu biraz daha uzun ve yıpratıcı bir süreç olabilir ama başka çaren kalmamışsa… Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) da şikayet edebileceğin bir diğer merci, onların da bankalar üzerinde denetim yetkileri var, belki bir etkisi olur diye düşünebilirsin. Her bir merciin kendine göre işleyişi, avantajı ve dezavantajı var.
Mahkeme süreci düşündüğünden daha yavaş ilerleyebilir, sabırlı olmak ve süreci takip etmek gerekiyor. Mahkeme senden daha fazla belge isteyebilir, tarafları dinleyebilir, bilirkişi raporu alabilir… Tüm bunlar zaman demek, hem de epey zaman. Bu noktada avukat desteği almak, sürecin hem daha doğru hem de daha hızlı ilerlemesi için kritik bir öneme sahip olabilir, vallahi billahi tecrübeli bir avukatın rehberliğiyle bu karmaşık yolda kaybolmazsın, öyle kafana göre hareket etmek yerine profesyonel bir destekle emin adımlarla ilerlersin. Hukukun ince detayları, dilekçelerin hazırlanışı, delillerin sunumu gibi konularda avukatın sana yol gösterecektir. Bu, bazen maddi olarak ek bir yük gibi görünse de, uzun vadede sana hem zaman hem de kafa rahatlığı kazandırabilir.
Peki bu sürecin sonucunda ne olur? Eğer haklıysan ve bankanın bloke işleminin yersiz olduğu kanıtlanırsa, tabii ki bloke kaldırılır ve hesabına erişimin sağlanır. Belki bloke yüzünden uğradığın bir zarar varsa, gecikme faizi gibi şeyler, bunları da talep edebilirsin mahkemeden. Ama unutma ki her durumda bankalar da kendilerini korumaya çalışır, onların da haklı gerekçeleri olabilir. Önemli olan, senin şeffaf olman, elindeki tüm belgeleri sunman ve iyi niyetini ispatlaman… Bu süreçte şeffaflık, güven ve kararlılıkla hareket etmek, işleri senin lehine çevirecek en önemli faktörlerden. Bazen bir durum senin için ne kadar can sıkıcı olsa da, mevzuatın getirdiği bir zorunluluk olabilir.
Bu tarz tatsız durumların önüne geçmek için ne yapılabilir diye düşünüyor musun? Aslında çok basit ama etkili birkaç önlem var. Örneğin, büyük meblağlı işlemler yaparken bankanı önceden bilgilendirebilirsin. Özellikle yurt dışı transferleri veya olağandışı görülebilecek bir alıcıya yapılan ödemeler söz konusuysa, "Şöyle bir işlem yapacağım, bilginiz olsun" demek bile bazen blokenin önüne geçebilir. Hesap hareketlerini düzenli takip etmek, kimlik ve iletişim bilgilerinin güncel olduğundan emin olmak da önemli. Eski bir telefon numaran varsa ve banka sana ulaşamazsa… İşte o zaman işler iyice karışabilir. Temkinli olmak, şeffaf olmak ve bankanla iyi bir iletişim kurmak, bu tür sürprizlerin yaşanma ihtimalini oldukça düşürecektir, unutma.
Şimdi bu bloke olayı neden yaşanır, bankalar durup dururken neden böyle bir şeye kalkışır diye merak ediyorsun muhakkak. Aslında mesele biraz da yasal düzenlemelerden kaynaklanıyor, bankaların da üzerine düşen ciddi sorumluluklar var, öyle her işlemi kafasına göre geçiremezler sistemden. Kara para aklama, terörün finansmanı gibi suçlarla mücadele etmek adına hem uluslararası hem de ulusal düzeyde sıkı kurallar var, biliyorsun. Bankalar da bu riskleri sürekli analiz eden birimlere sahip, büyük veri analizi yapıyorlar, işlem hacimlerine, gönderici-alıcı ilişkisine, senin normal işlem paternine bakıyorlar ve eğer bir tutarsızlık görürlerse, şüphelenmeleri durumunda hesabı dondurmak zorundalar. Düşünsene, milyonlarca işlem arasında senin bir transferin o algoritmaya takılmış… İnan ki çoğu zaman art niyetten değil, sadece yasal bir zorunluluktan kaynaklanan bir durum bu.
Peki, bloke konuldu, ilk ne yapacaksın? Önce derin bir nefes al, sakin olmaya çalış, biliyorum zor ama bu adımı atlamamak lazım. Hemen bankanı ara, müşteri hizmetleri de olur, şubene de gidebilirsin, hatta mümkünse şube müdürüyle görüşmeye çalış, en hızlı ve doğrudan bilgi alabileceğin yer orası. Bu konularda yetkili bir birime yönlendirileceksin zaten, büyük ihtimalle "işlem güvenliği" ya da "risk yönetim" departmanı gibi bir yer olur. Sana ne için bloke konulduğunu sormak, temel sebebini öğrenmek en öncelikli adımın olmalı. Bilgi toplamak çok önemli, vallahi bilgi her şeyin anahtarı bu süreçte, ne kadar çok şey bilirsen o kadar iyi yön verebilirsin duruma.
Bankadan gerekli açıklamaları ve istenen belgeleri öğrendikten sonra sıra sende. İşte burada işler biraz senin çabanla ilerleyecek. Sana bu blokenin konulmasına sebep olan işlemin ya da işlemlerin yasal ve meşru olduğunu kanıtlaman istenecek. Bu, örneğin bir araba satışıysa, satış sözleşmesi, devir belgeleri, alıcının kimlik bilgileri gibi şeyleri hazırlaman gerekebilir. Bir hizmet karşılığı yapılan ödemeyse, sözleşmen, faturası, yazışmaların… Ne kadar detaylı ve düzenli belge sunarsan, bankanın şüphelerini gidermen o kadar kolaylaşır, abi. Unutma, banka senin art niyetli olmadığını görmek istiyor, şüpheyi ortadan kaldırmak senin sorumluluğunda bu aşamada.
Bütün belgeleri topladın, bankaya sundun ama sonuç alamadın mı, ya da banka halen tatmin olmadı mı? İşte o zaman hukuki süreç dediğimiz şemsiyenin altına girmek kaçınılmaz hale gelebilir. İlk akla gelen yollar tabi ki Tüketici Hakem Heyeti veya Tüketici Mahkemeleri olur, özellikle de bloke edilen miktar belirli bir sınırın altındaysa. Eğer miktar yüksekse, doğrudan Asliye Ticaret Mahkemesi'nde dava açman gerekebilir, bu biraz daha uzun ve yıpratıcı bir süreç olabilir ama başka çaren kalmamışsa… Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) da şikayet edebileceğin bir diğer merci, onların da bankalar üzerinde denetim yetkileri var, belki bir etkisi olur diye düşünebilirsin. Her bir merciin kendine göre işleyişi, avantajı ve dezavantajı var.
Mahkeme süreci düşündüğünden daha yavaş ilerleyebilir, sabırlı olmak ve süreci takip etmek gerekiyor. Mahkeme senden daha fazla belge isteyebilir, tarafları dinleyebilir, bilirkişi raporu alabilir… Tüm bunlar zaman demek, hem de epey zaman. Bu noktada avukat desteği almak, sürecin hem daha doğru hem de daha hızlı ilerlemesi için kritik bir öneme sahip olabilir, vallahi billahi tecrübeli bir avukatın rehberliğiyle bu karmaşık yolda kaybolmazsın, öyle kafana göre hareket etmek yerine profesyonel bir destekle emin adımlarla ilerlersin. Hukukun ince detayları, dilekçelerin hazırlanışı, delillerin sunumu gibi konularda avukatın sana yol gösterecektir. Bu, bazen maddi olarak ek bir yük gibi görünse de, uzun vadede sana hem zaman hem de kafa rahatlığı kazandırabilir.
Peki bu sürecin sonucunda ne olur? Eğer haklıysan ve bankanın bloke işleminin yersiz olduğu kanıtlanırsa, tabii ki bloke kaldırılır ve hesabına erişimin sağlanır. Belki bloke yüzünden uğradığın bir zarar varsa, gecikme faizi gibi şeyler, bunları da talep edebilirsin mahkemeden. Ama unutma ki her durumda bankalar da kendilerini korumaya çalışır, onların da haklı gerekçeleri olabilir. Önemli olan, senin şeffaf olman, elindeki tüm belgeleri sunman ve iyi niyetini ispatlaman… Bu süreçte şeffaflık, güven ve kararlılıkla hareket etmek, işleri senin lehine çevirecek en önemli faktörlerden. Bazen bir durum senin için ne kadar can sıkıcı olsa da, mevzuatın getirdiği bir zorunluluk olabilir.
Bu tarz tatsız durumların önüne geçmek için ne yapılabilir diye düşünüyor musun? Aslında çok basit ama etkili birkaç önlem var. Örneğin, büyük meblağlı işlemler yaparken bankanı önceden bilgilendirebilirsin. Özellikle yurt dışı transferleri veya olağandışı görülebilecek bir alıcıya yapılan ödemeler söz konusuysa, "Şöyle bir işlem yapacağım, bilginiz olsun" demek bile bazen blokenin önüne geçebilir. Hesap hareketlerini düzenli takip etmek, kimlik ve iletişim bilgilerinin güncel olduğundan emin olmak da önemli. Eski bir telefon numaran varsa ve banka sana ulaşamazsa… İşte o zaman işler iyice karışabilir. Temkinli olmak, şeffaf olmak ve bankanla iyi bir iletişim kurmak, bu tür sürprizlerin yaşanma ihtimalini oldukça düşürecektir, unutma.
