şüpheli

**Bilgi Kutusu** **Şüpheli bir EFT gönderdin veya aldın, banka hemen bloke koydu değil mi? Panik yok, yalnız değilsin. Peki bu bloke ne kadar sürecek? İşte can alıcı soru bu. Bankanın bloke koyma süresi tamamen olayın ciddiyetine bağlı. Eğer ortada bariz bir dolandırıcılık varsa, işler biraz...

``` Şüpheli Etkinlikte Bankanın Müşteriyi Araması Telefon çaldı, ekranda bilindik bir numara. Bankanın müşteri hizmetleri... Acaba ne oldu ki şimdi, değil mi? İşte bu an, aslında modern bankacılığın en hassas noktalarından biri. Şüpheli bir işlem mi var, kart bilgileriniz mi tehlikede? Bankalar...

Şimdi, bu şüpheli giriş uyarısı gelmeme meselesi var ya, gerçekten insanın aklını kurcalayan, "Acaba bir şey mi kaçırıyorum?" diye düşündüren cinsten... Hani o anlık panik halini, o endişeyi bir düşün sen, biri senin hesabına giriyormuş da sen hiçbir şeyden haberdar olmuyorsun, ne kötü bir his...

Düşünsene bir sabah uyanıyorsun, rutin bankacılık işlemlerini halletmek için mobil uygulamana giriyorsun ya da ATM'ye gidiyorsun... Ve bir de bakıyorsun ki, hesaplarına erişemiyorsun. Ne bir havale yapabiliyorsun ne de nakit çekebiliyorsun. İlk başta bir hata dersin, bankayı ararsın, "Bir...

Bir banka müşterisinin güncel serüveni, bazen durduk yere "şüpheli işlem" tanımının soğuk duvarına çarpıyor, vallahi insan neye uğradığını şaşırıyor. Oysa bu transfer, ne bileyim, her zamanki fatura ödemesi, ya da belki bir arkadaşa borç iadesi; yani gayet olağan, makul bir finansal hareket...

Bir sabah aniden, sosyal medya hesabına veya bankacılık uygulamana giriş yapmaya çalışırken beklemediğin bir mesajla karşılaştın, değil mi? "Hesabınız şüpheli bir giriş nedeniyle bloke edilmiştir," falan filan yazıyor. İşte o anda beyninden vurulmuşa döndün, böyle bir soğuk ter boşaldı içine...

Yine bir sabah, bilgisayarın başına geçmiş, her zamanki gibi kahvemi yudumlarken o iğrenç e-posta düştü önüme. "Google Drive'ınızda şüpheli etkinlik tespit edildi." Yüreğim ağzıma geldi abi, vallahi billahi o an sanki bütün hayatım bir anda elimden kayıp gitmiş gibi hissettim. Ne yani, o kadar...

Şüpheli işlem blokesi denince aklımıza ilk banka geliyor, evet. Zaten genellikle bankanız kendi inisiyatifiyle ya da yasal bir talimat üzerine bu tür bir bloke koyuyor hesabınıza. Yani, ilk kapısını çalacağınız yer, hiç şüphesiz kendi bankanız. O blokeyi fark ettiğiniz an, hemen bankanızın...

Bir şüpheli etkinlik uyarısını göz ardı etmek mi? İşte o an, domino taşları çoktan devrilmeye başlar, zincirleme bir felaketin ilk halkası çatırdayarak kopar. O küçücük, belki de önemsiz görünen ihbar, bir anda devasa bir güvenlik gedigine, hatta daha da kötüsü, telafisi güç bir itibar krizine...

``` Şüpheli işlem blokesi... Duyunca insanın içi bir tuhaf oluyor değil mi? Hele bir de MASAK falan işin içine girince, vay anam vay! Ne oluyor demeye kalmadan bir bakmışsın hesap kitap dondurulmuş. MASAK dediğimiz, Mali Suçları Araştırma Kurulu. Devletin parayı aklayanlarla, terörü finanse...

Şüpheli giriş uyarısı mı geldi? Eyvah eyvah! Ama panik yok, hemen derin bir nefes al. Önce o bildirim nereden geldi, ona bakmak lazım. Gerçekten güvendiğin bir yerden mi, yoksa "bedava iPhone" vaadiyle gelen tırt bir siteden mi? Hemen şifreni değiştirmek akla gelen ilk şey değil mi? Haklısın...

Hesabınıza erişiminizin kısıtlandığını belirten o mesaj, aniden bir soğuk duş etkisi yaratır; değil mi? "Şüpheli işlem tespiti nedeniyle hesabınız bloke edilmiştir" ibaresi belirince, ilk refleksiniz paniklemek olabilir, ne oluyor şimdi, cüzdanım mı boşaldı dersiniz... İşte tam bu noktada, sakin...

Hesabına bir anda bloke konulduğunu düşünmek bile insanı bir garip yapar, değil mi? Hani günlük rutininde ne alakası var dersin... Sabah uyandın, bankacılık uygulamasına girdin, bir de baktın 'şüpheli işlem' uyarısı. İçin cız eder. Neden oldu şimdi bu? Vallahi de billahi de ben bir şey yapmadım...

O ani duraksama, hani tam da önemli bir ödeme yaparken ya da bir şey satın alırken ekranın karşımıza diktiği o beklenmedik duvar var ya, işte o "şüpheli işlem" blokesi... Vallahi billahi insanın kanını donduruyor resmen, hele de aceleniz varken. Dijital bekçi aniden gözünü diker, o alışık...

Eyvah, Facebook'tan bir mesaj geldi: "Hesabında şüpheli bir giriş tespit ettik!" Kalp krizi geçirmeye hazır mısın? Sakin ol, derin bir nefes al. Bu, dünyanın sonu değil. Hatta belki de senin için bir uyanış çağrısıdır, kim bilir? İlk iş, o panikle tıklamaya yeltendiğin linke bir daha bak...

Abi şimdi düşünsene, uykudan uyanıyorsun, bir kahve içeyim, on dakikacık şu işimi halledeyim derken, pat diye karşına o lanet olası "Şüpheli Giriş Engellendi" uyarısı çıkıyor. Vallahi billahi insanın tepesi atıyor o anda. Ne şüphelisi kardeşim, ben her gün aynı yerden, aynı cihazdan giriyorum...

Şimdi durduk yere banka hesabın bloke oldu, değil mi? Hani böyle bir sabah kalkıyorsun, "Aman da ne güzel bir gün" derken bir bakıyorsun kartın pos cihazında ötüyor, ATM'den para çekmeye kalkıyorsun nafile... İşte o an içten içe bir "Eyvah!" çekiyorsun, biliyorum. Peki bu şüpheli işlem blokesi...

**Bilgi Kutusu** **Bir sabah kalkıyorsun, banka hesabına bir bakıyorsun, bir de ne göresin? Tanımadığın birinden yüklü bir para girişi olmuş. “Abi ya, bu ne şimdi?” diye panikliyorsun haliyle. İşte tam da bu noktada Şüpheli İşlem Bildirimi (ŞİB) devreye giriyor. ŞİB dediğimiz şey, aslında...

Şüpheli etkinlik tespiti dediğin, aslında bir nevi dedektiflik oyunu gibi. Ama bu oyunda canın, malın tehlikede olabilir. O yüzden dikkatli olmak lazım. Şimdi, "Abi, ben nereden başlayacağım?" diye soruyorsan, hemen söyleyeyim. Öncelikle, normalin ne olduğunu çok iyi bilmen gerekiyor. Hani...

Hesabına şüpheli bir giriş mi oldu? Gördüğün an, o mideye inen buz gibi his, biliyorum. Hani o saniyede bir elektrik çarpar ya seni, beyninin içinde alarm zilleri çalmaya başlar... İşte tam da o an, hayatının bir parçası, mahremiyetin, bir başkasının eline geçmiş gibi gelir. O koca dijital...