OrchidFjord
Kayıtlı Kullanıcı
Şimdi şu bloke kaldırma meselesi var ya, hani durup dururken bir bakmışsın hesabın falan askıya alınmış, sonra da senden "T.C. Kimlik numaranızı girin efendim" diye bir talep geliyor... İnsanın tepesi atıyor, vallahi billahi. "Yine mi?" diyorsun, "Ne işi var şimdi bunun burada?"
Hani bazen banka, bazen bir online platform, bazen de hiç beklemediğin bir yer... Bir bakıyorsun tak, hesap bloke. Sonra da o meşhur T.C. kimlik numarası istenir. İnsan bir duraksıyor, "Versem mi, vermesem mi?" diye düşünüyor. Haklısın, kim olsa düşünür.
Çünkü bu T.C. kimlik numarası, bizim dijitaldeki parmak izimiz gibi bir şey oldu artık. Her yerde isteniyor, her şeyin anahtarı gibi sanki. E haliyle de insan endişeleniyor, "Acaba doğru yere mi veriyorum, başıma bir iş gelir mi?" diye. Kimlik hırsızlığı falan, duymadığımız şey değil ki...
Şu çok önemli, o talebin nereden geldiği. Yani, gerçekten güvendiğin, bildiğin bir kurumdan mı? Yoksa böyle e-posta kutuna düşen, kimden geldiği belli olmayan, sanki biraz da acele ettirmeye çalışan bir mesajdan mı? Aradaki fark, dağlar kadar, bunu unutmamak lazım.
Bazen oluyor, bankanın mobil uygulamasında bir işlem yapacaksın, hop, güvenlik için T.C. istiyor. Ya da e-devletten bir sorgulama yaparken. Bunlar genelde bildik, beklenen durumlar, içimiz biraz daha rahat oluyor. Ama işte o "beklenmedik" olanlar... Onlar yoruyor insanı.
Eğer gerçekten resmi bir kurumdan veya güvenilir bir hizmet sağlayıcıdan geliyorsa bu talep, yani mesela mobil uygulamasından girmişsin, web sitesinden girmişsin, o zaman genelde pek sorun olmaz. Zaten onlar kimlik doğrulamak, senin sen olduğunu teyit etmek için isterler. Yani bu, bir nevi "evet, benim" deme biçimimiz dijitalde.
Ama bazen de şöyle oluyor, SMS gelmiş telefona, "Hesabınız bloke oldu, şu linke tıklayıp T.C. numaranızı girin." Sakın ha! İşte orada bir durup düşünmek lazım, hatta hiç düşünmeden silmek lazım o mesajı. Ya da gelip de sanki banka çalışanıymış gibi telefonda ısrarla isteyenler... Onlara aman dikkat, abi ya.
Düşünsene, her gün bir sürü sahte mesaj, sahte arama. Hepsi de bir şekilde bizim bilgilerimizi çalmaya çalışıyor. O yüzden bu "bloke kaldırma için T.C. kimlik numarası" isteği geldiğinde, ilk iş sakin kalıp kaynağı sorgulamak, kaynağı doğrulamak. Doğrudan o kurumun resmi uygulamasından veya web sitesinden kontrol etmek en sağlamı.
Yoksa ne oluyor? Bir bakmışsın kimlik bilgilerin kötü niyetli insanların eline geçmiş, ondan sonra uğraş dur. Yani o anlık "işlemim hallolsun" telaşıyla verdiğin bir bilgi, sonrasında büyük baş ağrılarına sebep olabilir... İnsan kendine haksızlık etmiş gibi hissediyor sonra.
O yüzden diyorum ya, bir durun, bir soluklanın. Kim istiyor, ne için istiyor, gerçekten bu kadar acil mi? Bazen o aciliyet hissi de bir tuzak olabiliyor. Yavaş yavaş, emin adımlarla gitmek, doğruladıktan sonra bilgiyi paylaşmak en iyisi. Kendi güvenliğin için, başka kimsenin değil.
Unutma, her bloke kaldırma isteği masum değildir. Ve her T.C. kimlik numarası talebi de meşru değildir. Kendine iyi bak, bilgilerine daha da iyi bak. Sanki bir sırrı emanet ediyormuş gibi, o kadar kıymetli bir şey bizim kimlik numaramız... öyle herkese verilmez, verilmemeli.
Hani bazen banka, bazen bir online platform, bazen de hiç beklemediğin bir yer... Bir bakıyorsun tak, hesap bloke. Sonra da o meşhur T.C. kimlik numarası istenir. İnsan bir duraksıyor, "Versem mi, vermesem mi?" diye düşünüyor. Haklısın, kim olsa düşünür.
Çünkü bu T.C. kimlik numarası, bizim dijitaldeki parmak izimiz gibi bir şey oldu artık. Her yerde isteniyor, her şeyin anahtarı gibi sanki. E haliyle de insan endişeleniyor, "Acaba doğru yere mi veriyorum, başıma bir iş gelir mi?" diye. Kimlik hırsızlığı falan, duymadığımız şey değil ki...
Şu çok önemli, o talebin nereden geldiği. Yani, gerçekten güvendiğin, bildiğin bir kurumdan mı? Yoksa böyle e-posta kutuna düşen, kimden geldiği belli olmayan, sanki biraz da acele ettirmeye çalışan bir mesajdan mı? Aradaki fark, dağlar kadar, bunu unutmamak lazım.
Bazen oluyor, bankanın mobil uygulamasında bir işlem yapacaksın, hop, güvenlik için T.C. istiyor. Ya da e-devletten bir sorgulama yaparken. Bunlar genelde bildik, beklenen durumlar, içimiz biraz daha rahat oluyor. Ama işte o "beklenmedik" olanlar... Onlar yoruyor insanı.
Eğer gerçekten resmi bir kurumdan veya güvenilir bir hizmet sağlayıcıdan geliyorsa bu talep, yani mesela mobil uygulamasından girmişsin, web sitesinden girmişsin, o zaman genelde pek sorun olmaz. Zaten onlar kimlik doğrulamak, senin sen olduğunu teyit etmek için isterler. Yani bu, bir nevi "evet, benim" deme biçimimiz dijitalde.
Ama bazen de şöyle oluyor, SMS gelmiş telefona, "Hesabınız bloke oldu, şu linke tıklayıp T.C. numaranızı girin." Sakın ha! İşte orada bir durup düşünmek lazım, hatta hiç düşünmeden silmek lazım o mesajı. Ya da gelip de sanki banka çalışanıymış gibi telefonda ısrarla isteyenler... Onlara aman dikkat, abi ya.
Düşünsene, her gün bir sürü sahte mesaj, sahte arama. Hepsi de bir şekilde bizim bilgilerimizi çalmaya çalışıyor. O yüzden bu "bloke kaldırma için T.C. kimlik numarası" isteği geldiğinde, ilk iş sakin kalıp kaynağı sorgulamak, kaynağı doğrulamak. Doğrudan o kurumun resmi uygulamasından veya web sitesinden kontrol etmek en sağlamı.
Yoksa ne oluyor? Bir bakmışsın kimlik bilgilerin kötü niyetli insanların eline geçmiş, ondan sonra uğraş dur. Yani o anlık "işlemim hallolsun" telaşıyla verdiğin bir bilgi, sonrasında büyük baş ağrılarına sebep olabilir... İnsan kendine haksızlık etmiş gibi hissediyor sonra.
O yüzden diyorum ya, bir durun, bir soluklanın. Kim istiyor, ne için istiyor, gerçekten bu kadar acil mi? Bazen o aciliyet hissi de bir tuzak olabiliyor. Yavaş yavaş, emin adımlarla gitmek, doğruladıktan sonra bilgiyi paylaşmak en iyisi. Kendi güvenliğin için, başka kimsenin değil.
Unutma, her bloke kaldırma isteği masum değildir. Ve her T.C. kimlik numarası talebi de meşru değildir. Kendine iyi bak, bilgilerine daha da iyi bak. Sanki bir sırrı emanet ediyormuş gibi, o kadar kıymetli bir şey bizim kimlik numaramız... öyle herkese verilmez, verilmemeli.
