PrismFjord
Kayıtlı Kullanıcı
Hani bazen olur ya, o canım akıllı telefonun bir anda "yokum ben" deyiverir, ya da düşer kırılır, ekran paramparça olur, artık kullanılamaz hale gelir... İşte o anda hemen panikleyip, "dur bir dakika, benim SIM kartım var nasıl olsa" deyip, gidip evdeki o eski emektar tuşlu telefona ya da yedekte duran bir cihaza takmaya çalışırız değil mi, o minicik çipi... Takarsın, böyle bir beklentiyle açarsın telefonu, ama bir bakarsın ekranda koca koca harflerle "SIM kart bloke edildi" yazısı belirmiş... Vallahi insanın bir an dünyası başına yıkılıyor gibi oluyor, sanki o küçücük entegre devre üzerindeki PIN güvenlik mekanizması, senin tüm iletişim ağını kesmiş de kalakaldın bu koca evrende...
Çoğu zaman bu kilitlenme hali, o dört haneli PIN kodunu ardı ardına üç kere yanlış girmekten mütevellit oluyor, hani o dalgınlıkla ya da eski telefon şifresiyle karıştırmaktan... İşte o an devreye PUK kodu giriyor, Personal Unblocking Key dediğimiz o sekiz haneli anahtar... operatör sana hattı ilk aldığında, o küçük plastik kartın üzerinde ya da zarfında vermişti, anımsıyor musun... İşte o PUK'u da eğer on kez yanlış girersen, işte o zaman vallahi billahi kart tamamen çöp oluyor, yani elektronik aksam üzerindeki güvenlik protokolleri kendini sonsuza kadar kapatıyor ve o minik çip artık bir daha asla açılmamak üzere kilitleniyor...
Şimdi bu bloke olmuş SIM'i farklı bir cihaza takınca ne değişir ki, diye düşünüyor insan... Hani sanki yeni bir telefon, o blokajı sihirli bir dokunuşla ortadan kaldıracakmış gibi... Ama maalesef dostum, o SIM kartın üzerindeki bilgiler, yani senin abone kimliğin (IMSI olarak bilinen o benzersiz numara) ve tüm güvenlik anahtarları, o kartın içine zaten mühürlü... telefon dediğin sadece bir arayüz, bir taşıyıcı görevi görüyor... yani sen o bloke olmuş Nano SIM'i, istersen en son model bir telefona, istersen taa 2000'lerden kalma bir cihaz adaptörle yerleştir, eğer SIM'in kendisi bloke ise, o yeni telefonda da aynı "hizmet yok" ya da "kayıtlı değil" uyarısını göreceksin... Burada bahsedilen telefonun IMEI numarasıyla ilgili bir kilitlenme değil ha, o bambaşka bir durum, tamamen SIM'in kendi içindeki yazılımsal bir kilitlenme bu...
Peki ne yapacağız şimdi, kaldık mı öyle ortada, çaresiz miyiz yani... Aslında durum o kadar da vahim değil, eğer PUK kodun elinde hala duruyorsa, o zaman mesele yok... Yeni telefona taksan da fark etmez, eski telefona taksan da, herhangi bir cihaza yerleştirip o PUK'u doğru girerek SIM'i yeniden canlandırma şansın var... Ha PUK da yoksa, işte o zaman işler biraz değişiyor, operatörünle iletişime geçmen gerekiyor... Bu genelde müşteri hizmetlerini aramakla başlar ya da online uygulamalarından, hatta gidip bir bayiden yüz yüze destek almakla devam eder... Onlar sana kimlik doğrulamasından sonra, evet senin olduğunu teyit ettikten sonra o PUK'u temin edebilirler, böylece hattın tekrar hayata döner...
Ama bazen kilitlenme sebebi PIN/PUK değil de, bambaşka şeyler olabiliyor, mesela hattın kayıp/çalıntı bildirimi yapılmış olabilir de haberin yoktur... Veya uzunca bir süre kullanmamışsındır, o pasif kalma süresi dolmuştur, operatörler belli bir müddet sonra gerçekten pasifleşen hatları hizmet dışı bırakabiliyor, yani o 'provisioning' süreci sonlanmış oluyor... İşte o durumda başka bir telefona takmak da hiçbir şeyi değiştirmeyecektir, çünkü o blokaj fiziksel SIM kartın kendisiyle ilgili değil, operatörün kendi sistemlerindeki abonelik kayıtlarıyla alakalıdır... yani veri tabanında senin hattın artık aktif bir abone olarak görünmüyor, pasifize edilmiş durumda...
Şimdi diyelim ki taktım o bloke kartı başka telefona, yine de çalışmıyor... Ne yapmalı... Öncelikle o SIM kartın boyutu, yeni telefonun yuvasına tam oturuyor mu, onu bir kontrol etsek fena olmaz... Hani bazen çok hafif bir yamukluk, bir boşluk bile temas problemleri yaratır, o altın rengi temas noktaları tam oturmuyor olabilir de, veri akışı sağlanamıyordur... Sonra telefonun ayarlarından "Mobil ağlar" bölümüne girip, "Erişim Noktası Adları" yani APN ayarlarını bir kurcalamak lazım, bazen bunlar otomatik olarak gelmez ya da güncel değildir... En nihayetinde eğer SIM kart başka bir telefonda da "hizmet yok" ya da "kayıtlı değil" hatası veriyorsa, evet, o zaman gerçekten operatöre gitmekten başka çaren kalmamış demektir, o minik çipteki hatanın kaynağı dışarıdan müdahale gerektiriyor...
Vallahi diyoruz ya, bu teknoloji aleminde her şey o kadar hızlı değişiyor ki, bu fiziki SIM kart derdi bile belki yakında bitecek gibi... Hani eSIM diye bir teknoloji var artık, doğrudan telefonun içine entegre edilmiş bir çip... O zaman işte bu kartı bir telefondan çıkarıp diğerine takma, boyut uyumu derdi falan kalmayacak... Her şey dijitalleşecek, hatta o blokaj durumları bile yazılımsal olarak çok daha farklı yönetilecek... Ne bileyim, belki de o zaman da başka dertler çıkacak ama şimdilik biz bu fiziksel SIM'lerin nazıyla uğraşmaya devam ediyoruz işte... hayat dediğin...
Çoğu zaman bu kilitlenme hali, o dört haneli PIN kodunu ardı ardına üç kere yanlış girmekten mütevellit oluyor, hani o dalgınlıkla ya da eski telefon şifresiyle karıştırmaktan... İşte o an devreye PUK kodu giriyor, Personal Unblocking Key dediğimiz o sekiz haneli anahtar... operatör sana hattı ilk aldığında, o küçük plastik kartın üzerinde ya da zarfında vermişti, anımsıyor musun... İşte o PUK'u da eğer on kez yanlış girersen, işte o zaman vallahi billahi kart tamamen çöp oluyor, yani elektronik aksam üzerindeki güvenlik protokolleri kendini sonsuza kadar kapatıyor ve o minik çip artık bir daha asla açılmamak üzere kilitleniyor...
Şimdi bu bloke olmuş SIM'i farklı bir cihaza takınca ne değişir ki, diye düşünüyor insan... Hani sanki yeni bir telefon, o blokajı sihirli bir dokunuşla ortadan kaldıracakmış gibi... Ama maalesef dostum, o SIM kartın üzerindeki bilgiler, yani senin abone kimliğin (IMSI olarak bilinen o benzersiz numara) ve tüm güvenlik anahtarları, o kartın içine zaten mühürlü... telefon dediğin sadece bir arayüz, bir taşıyıcı görevi görüyor... yani sen o bloke olmuş Nano SIM'i, istersen en son model bir telefona, istersen taa 2000'lerden kalma bir cihaz adaptörle yerleştir, eğer SIM'in kendisi bloke ise, o yeni telefonda da aynı "hizmet yok" ya da "kayıtlı değil" uyarısını göreceksin... Burada bahsedilen telefonun IMEI numarasıyla ilgili bir kilitlenme değil ha, o bambaşka bir durum, tamamen SIM'in kendi içindeki yazılımsal bir kilitlenme bu...
Peki ne yapacağız şimdi, kaldık mı öyle ortada, çaresiz miyiz yani... Aslında durum o kadar da vahim değil, eğer PUK kodun elinde hala duruyorsa, o zaman mesele yok... Yeni telefona taksan da fark etmez, eski telefona taksan da, herhangi bir cihaza yerleştirip o PUK'u doğru girerek SIM'i yeniden canlandırma şansın var... Ha PUK da yoksa, işte o zaman işler biraz değişiyor, operatörünle iletişime geçmen gerekiyor... Bu genelde müşteri hizmetlerini aramakla başlar ya da online uygulamalarından, hatta gidip bir bayiden yüz yüze destek almakla devam eder... Onlar sana kimlik doğrulamasından sonra, evet senin olduğunu teyit ettikten sonra o PUK'u temin edebilirler, böylece hattın tekrar hayata döner...
Ama bazen kilitlenme sebebi PIN/PUK değil de, bambaşka şeyler olabiliyor, mesela hattın kayıp/çalıntı bildirimi yapılmış olabilir de haberin yoktur... Veya uzunca bir süre kullanmamışsındır, o pasif kalma süresi dolmuştur, operatörler belli bir müddet sonra gerçekten pasifleşen hatları hizmet dışı bırakabiliyor, yani o 'provisioning' süreci sonlanmış oluyor... İşte o durumda başka bir telefona takmak da hiçbir şeyi değiştirmeyecektir, çünkü o blokaj fiziksel SIM kartın kendisiyle ilgili değil, operatörün kendi sistemlerindeki abonelik kayıtlarıyla alakalıdır... yani veri tabanında senin hattın artık aktif bir abone olarak görünmüyor, pasifize edilmiş durumda...
Şimdi diyelim ki taktım o bloke kartı başka telefona, yine de çalışmıyor... Ne yapmalı... Öncelikle o SIM kartın boyutu, yeni telefonun yuvasına tam oturuyor mu, onu bir kontrol etsek fena olmaz... Hani bazen çok hafif bir yamukluk, bir boşluk bile temas problemleri yaratır, o altın rengi temas noktaları tam oturmuyor olabilir de, veri akışı sağlanamıyordur... Sonra telefonun ayarlarından "Mobil ağlar" bölümüne girip, "Erişim Noktası Adları" yani APN ayarlarını bir kurcalamak lazım, bazen bunlar otomatik olarak gelmez ya da güncel değildir... En nihayetinde eğer SIM kart başka bir telefonda da "hizmet yok" ya da "kayıtlı değil" hatası veriyorsa, evet, o zaman gerçekten operatöre gitmekten başka çaren kalmamış demektir, o minik çipteki hatanın kaynağı dışarıdan müdahale gerektiriyor...
Vallahi diyoruz ya, bu teknoloji aleminde her şey o kadar hızlı değişiyor ki, bu fiziki SIM kart derdi bile belki yakında bitecek gibi... Hani eSIM diye bir teknoloji var artık, doğrudan telefonun içine entegre edilmiş bir çip... O zaman işte bu kartı bir telefondan çıkarıp diğerine takma, boyut uyumu derdi falan kalmayacak... Her şey dijitalleşecek, hatta o blokaj durumları bile yazılımsal olarak çok daha farklı yönetilecek... Ne bileyim, belki de o zaman da başka dertler çıkacak ama şimdilik biz bu fiziksel SIM'lerin nazıyla uğraşmaya devam ediyoruz işte... hayat dediğin...
