PrismTambourine
Kayıtlı Kullanıcı
Şimdi şu IMEI blokesi muhabbeti var ya, hani telefonu yurt dışından alıp getiriyorsun, pasaporta işletemiyorsun falan… Sanki sadece arama yapıp mesajlaşmayı engeller sanıyor insan ilk başta, değil mi? Ama durum öyle basit değil abi, işin ucu çok daha derinlere, ta ki uygulama indirme sorununa kadar uzanıyor, düşünsene… Nasıl oluyor da sadece şebeke ile alakalı gibi görünen bir durum, Play Store’dan ya da App Store’dan basit bir uygulama indirmeyi bile engelleyebiliyor ki? İnanılır gibi değil vallahi.
Yani bir mantık yürütmeye çalışıyorsun kendi kendine, diyorsun ki tamam, IMEI bloke demek, cihazın Türkiye’deki herhangi bir operatörden hizmet almasının engellenmesi demek. GSM ağını kullanamaz. Telefon açmaz, mesaj atmaz… E, uygulama indirmek için sadece internet bağlantısı lazım değil mi? Wi-Fi’a bağlısın, Google hesabın açık, her şey güllük gülistanlık görünüyor ama tık yok. Hani insan bir noktada "yok artık" diyor, "bu kadarı da olmaz..." Ama oluyor işte.
Çünkü işin özü sadece ağ erişimiyle sınırlı değilmiş meğer. O cihazın, o telefonun bir nevi "kimliği" var. Ve bu kimlik, sadece şebekeye tanıtılmakla kalmıyor, mobil ekosistemin diğer oyuncuları, mesela uygulama mağazaları tarafından da sorgulanıyor. Hani senin ülkenin kanunları, o cihazı "yok" saydığında, bazı platformlar da o cihazı sanki bir hayaletmiş gibi görmeye başlıyor. Resmen dijital bir "istenmeyen misafir" muamelesi görüyor telefonun.
Şöyle bir durum da var; hani cep telefonu, akıllı cihaz diyoruz ama sonuçta bu cihazların hepsi birer bilgisayar gibi. İçlerinde işletim sistemleri var. Ve bu işletim sistemleri, cihazın donanım kimliğini, yani o meşhur IMEI numarasını da bir şekilde biliyor, saklıyor. Şimdi sen o cihazla Google Play’e, App Store’a bağlandığında, oradaki sunucular da bir şekilde o cihazın "sağlığını," "legal durumunu" kontrol edebiliyor demek ki… Vay be, işler nasıl da birbirine girmiş.
Ve bu aslında sadece bir "uygulama indirilemiyor" problemi değil, arkasında kocaman bir sistemin, devletin ve hatta global teknoloji şirketlerinin aldığı kararların, politikaların bir yansıması gibi. Hani o cihaz yasal yollarla ülkeye girmediği, vergisi ödenmediği için bir nevi "cezalandırılıyor." Ama olan kime oluyor? O telefonu bir şekilde eline almış, belki de tüm bu süreçlerden bihaber kullanıcılara… İnanılmaz bir çıkmaz.
Peki, ne yapıyor insan böyle bir durumda? Çoğu zaman çareyi ya farklı yollardan APK indirip kurmakta buluyor, ki bu da güvenlik riskleriyle dolu bir macera, ya da "bu telefondan hayır gelmez" deyip yenisini almak zorunda kalıyor. Düşünsene, çalışan bir telefonun var, sadece bir "numara" yüzünden temel fonksiyonlarından mahrum kalıyor… Hani o telefonun değeri yarıya düşüyor elinde resmen, kullanışlılığı yok oluyor. Ne yani, sadece fotoğraf çekmek için mi taşıyacaksın koskoca akıllı telefonu? Abi saçmalık.
Bu durum, kullanıcının elini kolunu bağlıyor, o özgürce kullanma hissini alıp götürüyor resmen. Hani dersin ki "vergini ödemedin, kullanma şebekeyi." Eyvallah, orada bir itirazım yok. Ama internete bağlanıp, o cihazın donanımsal yetenekleriyle uyumlu bir uygulamayı indirmeye de mi engel olacaksın? Hani sanki cihazın kendisi "suçlu" ilan edilmiş gibi bir hava var. Vallahi bazen ne diyeceğini bilemiyor insan… Karmaşık, çetrefilli ve gerçekten can sıkıcı bir hal alıyor.
Yani bir mantık yürütmeye çalışıyorsun kendi kendine, diyorsun ki tamam, IMEI bloke demek, cihazın Türkiye’deki herhangi bir operatörden hizmet almasının engellenmesi demek. GSM ağını kullanamaz. Telefon açmaz, mesaj atmaz… E, uygulama indirmek için sadece internet bağlantısı lazım değil mi? Wi-Fi’a bağlısın, Google hesabın açık, her şey güllük gülistanlık görünüyor ama tık yok. Hani insan bir noktada "yok artık" diyor, "bu kadarı da olmaz..." Ama oluyor işte.
Çünkü işin özü sadece ağ erişimiyle sınırlı değilmiş meğer. O cihazın, o telefonun bir nevi "kimliği" var. Ve bu kimlik, sadece şebekeye tanıtılmakla kalmıyor, mobil ekosistemin diğer oyuncuları, mesela uygulama mağazaları tarafından da sorgulanıyor. Hani senin ülkenin kanunları, o cihazı "yok" saydığında, bazı platformlar da o cihazı sanki bir hayaletmiş gibi görmeye başlıyor. Resmen dijital bir "istenmeyen misafir" muamelesi görüyor telefonun.
Şöyle bir durum da var; hani cep telefonu, akıllı cihaz diyoruz ama sonuçta bu cihazların hepsi birer bilgisayar gibi. İçlerinde işletim sistemleri var. Ve bu işletim sistemleri, cihazın donanım kimliğini, yani o meşhur IMEI numarasını da bir şekilde biliyor, saklıyor. Şimdi sen o cihazla Google Play’e, App Store’a bağlandığında, oradaki sunucular da bir şekilde o cihazın "sağlığını," "legal durumunu" kontrol edebiliyor demek ki… Vay be, işler nasıl da birbirine girmiş.
Ve bu aslında sadece bir "uygulama indirilemiyor" problemi değil, arkasında kocaman bir sistemin, devletin ve hatta global teknoloji şirketlerinin aldığı kararların, politikaların bir yansıması gibi. Hani o cihaz yasal yollarla ülkeye girmediği, vergisi ödenmediği için bir nevi "cezalandırılıyor." Ama olan kime oluyor? O telefonu bir şekilde eline almış, belki de tüm bu süreçlerden bihaber kullanıcılara… İnanılmaz bir çıkmaz.
Peki, ne yapıyor insan böyle bir durumda? Çoğu zaman çareyi ya farklı yollardan APK indirip kurmakta buluyor, ki bu da güvenlik riskleriyle dolu bir macera, ya da "bu telefondan hayır gelmez" deyip yenisini almak zorunda kalıyor. Düşünsene, çalışan bir telefonun var, sadece bir "numara" yüzünden temel fonksiyonlarından mahrum kalıyor… Hani o telefonun değeri yarıya düşüyor elinde resmen, kullanışlılığı yok oluyor. Ne yani, sadece fotoğraf çekmek için mi taşıyacaksın koskoca akıllı telefonu? Abi saçmalık.
Bu durum, kullanıcının elini kolunu bağlıyor, o özgürce kullanma hissini alıp götürüyor resmen. Hani dersin ki "vergini ödemedin, kullanma şebekeyi." Eyvallah, orada bir itirazım yok. Ama internete bağlanıp, o cihazın donanımsal yetenekleriyle uyumlu bir uygulamayı indirmeye de mi engel olacaksın? Hani sanki cihazın kendisi "suçlu" ilan edilmiş gibi bir hava var. Vallahi bazen ne diyeceğini bilemiyor insan… Karmaşık, çetrefilli ve gerçekten can sıkıcı bir hal alıyor.