IndigoDriftwood
Kayıtlı Kullanıcı
Şimdi o bizim askıya alınan hesaplar mevzusu var ya, vallahi insanı canından bezdirir abi. Şöyle durup düşündüğümüzde, hani o koskoca platformlar, devasa veri tabanları falan, öyle senin benim "ah keşke" dememle hemen geri vermiyor o sanal kimliğimizi... Her birinin kendine has bir 'Kullanım Koşulları' denen o upuzun metinleri var, kim okur ki onları dersin, ama işte tüm kaderimiz orada gizli. Bir de işin içinde o ‘Topluluk Kuralları’ diye bas bas bağırdıkları şeyler var ki, orayı es geçtin mi, yandı gülüm keten helva...
Platformların o meşhur, hani 'data retention policy' diye adlandırdığı bir olgu var ya, işte o aslında bizim o bloke hesaplarımızın kaderini çiziyor. Demek istediğim, senin o askıya alınan hesabının, içinde ne varsa, kaç fotoğraf, kaç yazı, kaç yorum... İşte onların bir kısmı, yasal zorunluluklar gereği, öyle hemen silinip atılmıyor biliyor musun? Misal, GDPR ya da benzeri veri koruma yasaları yüzünden, platformlar belli bir süre o veriyi saklamak zorunda kalabiliyor. Hele bir de işin içinde hukuki süreçler, hani davalar, soruşturmalar falan varsa, aman Allah'ım, o hesap senelerce, tozlu raflarda unutulmuş bir eski defter gibi orada durur... Silinmez, gitsin de istemezler belki, kim bilir ne işlerine yarar ileride...
Şimdi gelelim o 'askıya alma' ya da 'bloke' dediğimiz şeyin farkına. Bazen bakarsın, sadece "birkaç günlüğüne mola verelim sana" der gibi bir askıya alma durumu olur. Küçük bir kural ihlali, hafif bir yanlış anlaşılma... Sistem hani o meşhur otomasyon botları var ya, onlar bir sinyal yakalar, anında tık diye kapar kapıyı. Ama bu geçici blokelerde, genelde bir mail gelir, bir form doldurursun, bir itiraz edersin, öyle üç beş gün sonra pat diye açılır. Ama bir de o var, hani 'kalıcı bloke' dedikleri... İşte orada işin rengi değişir abi, orada senin o dijital varlığın artık o platform için bir 'persona non grata' durumuna düşmüş demektir.
Peki o kalıcı bloke edilmiş hesapların gerçekten hiç mi geri dönüşü olmaz? Ya ne bileyim, bir ihtimal var mıydı dersin içinden... İşte o tamamen ihlalin ağırlığına bağlı. Mesela, telif hakkı ihlalleri, nefret söylemi, hele hele taciz ve yasa dışı içerik paylaşımı gibi ciddi durumlar var ya, oralarda platformun affı hiç olmuyor, hatta olmamalı da. Bazı platformlar, özellikle bu ciddi ihlallerde, sadece hesabı değil, o hesaba erişim sağladığın IP adresini bile kara listeye alabiliyor. Yani, aynı internet bağlantısıyla başka bir hesap açmaya kalksan bile, hop, yine patlarsın... Vallahi billahi, sistemi kandırmak öyle kolay iş değil.
O itiraz süreçleri de ayrı bir muamma. Bazen bakarsın, adamlar 'İtiraz Formu' diye bir sayfa koymuşlar, doldurursun, beklersin... Üç gün, beş gün, belki bir ay... Sonra bir bakmışsın "İtirazınız reddedilmiştir" diye kuru bir mail. Ne nedenini açıklarlar, ne başka bir yol gösterirler. İşte orada, hani insan eli değmiş gibi görünen ama aslında bir otomasyon cevabı olan o robotik metinler, senin tüm umudunu kırar geçer. Ama bazen de, hani o nadir şanslı anlarda, manuel bir inceleme, bir insan gözü değdiğinde, "haksız yere kapatılmışsın" deyip hesabı geri verirler... Ama bu da, inan ki piyango bileti çekmek gibi bir şey. Çok da ümitlenmemek lazım yani.
Hesapların bloke kalma süresi dediğin de, öyle net bir takvim yok aslında. Bir standart belirlenmiş mi, yoksa tamamen platformun keyfiyetine mi kalmış dersin... Bazen ihlalin türüne göre değişir. Küçük bir spam ihlali için birkaç hafta, ciddi bir güvenlik ihlali içinse ebediyen. Ama asıl mesele şu, platformlar o veriyi biriktirmeye devam ediyor. Yaşanan sorunlar, o ihlaller, hepsi kayıt altında. Yani hesabın geri dönmese bile, o dijital ayak izlerin bir yerlerde, bir sunucunun derinliklerinde yaşamaya devam ediyor, haberin olsun... Sanki bir zaman kapsülü gibi, açılmayı bekliyor, ya da belki hiç açılmayacak...
Platformların o meşhur, hani 'data retention policy' diye adlandırdığı bir olgu var ya, işte o aslında bizim o bloke hesaplarımızın kaderini çiziyor. Demek istediğim, senin o askıya alınan hesabının, içinde ne varsa, kaç fotoğraf, kaç yazı, kaç yorum... İşte onların bir kısmı, yasal zorunluluklar gereği, öyle hemen silinip atılmıyor biliyor musun? Misal, GDPR ya da benzeri veri koruma yasaları yüzünden, platformlar belli bir süre o veriyi saklamak zorunda kalabiliyor. Hele bir de işin içinde hukuki süreçler, hani davalar, soruşturmalar falan varsa, aman Allah'ım, o hesap senelerce, tozlu raflarda unutulmuş bir eski defter gibi orada durur... Silinmez, gitsin de istemezler belki, kim bilir ne işlerine yarar ileride...
Şimdi gelelim o 'askıya alma' ya da 'bloke' dediğimiz şeyin farkına. Bazen bakarsın, sadece "birkaç günlüğüne mola verelim sana" der gibi bir askıya alma durumu olur. Küçük bir kural ihlali, hafif bir yanlış anlaşılma... Sistem hani o meşhur otomasyon botları var ya, onlar bir sinyal yakalar, anında tık diye kapar kapıyı. Ama bu geçici blokelerde, genelde bir mail gelir, bir form doldurursun, bir itiraz edersin, öyle üç beş gün sonra pat diye açılır. Ama bir de o var, hani 'kalıcı bloke' dedikleri... İşte orada işin rengi değişir abi, orada senin o dijital varlığın artık o platform için bir 'persona non grata' durumuna düşmüş demektir.
Peki o kalıcı bloke edilmiş hesapların gerçekten hiç mi geri dönüşü olmaz? Ya ne bileyim, bir ihtimal var mıydı dersin içinden... İşte o tamamen ihlalin ağırlığına bağlı. Mesela, telif hakkı ihlalleri, nefret söylemi, hele hele taciz ve yasa dışı içerik paylaşımı gibi ciddi durumlar var ya, oralarda platformun affı hiç olmuyor, hatta olmamalı da. Bazı platformlar, özellikle bu ciddi ihlallerde, sadece hesabı değil, o hesaba erişim sağladığın IP adresini bile kara listeye alabiliyor. Yani, aynı internet bağlantısıyla başka bir hesap açmaya kalksan bile, hop, yine patlarsın... Vallahi billahi, sistemi kandırmak öyle kolay iş değil.
O itiraz süreçleri de ayrı bir muamma. Bazen bakarsın, adamlar 'İtiraz Formu' diye bir sayfa koymuşlar, doldurursun, beklersin... Üç gün, beş gün, belki bir ay... Sonra bir bakmışsın "İtirazınız reddedilmiştir" diye kuru bir mail. Ne nedenini açıklarlar, ne başka bir yol gösterirler. İşte orada, hani insan eli değmiş gibi görünen ama aslında bir otomasyon cevabı olan o robotik metinler, senin tüm umudunu kırar geçer. Ama bazen de, hani o nadir şanslı anlarda, manuel bir inceleme, bir insan gözü değdiğinde, "haksız yere kapatılmışsın" deyip hesabı geri verirler... Ama bu da, inan ki piyango bileti çekmek gibi bir şey. Çok da ümitlenmemek lazım yani.
Hesapların bloke kalma süresi dediğin de, öyle net bir takvim yok aslında. Bir standart belirlenmiş mi, yoksa tamamen platformun keyfiyetine mi kalmış dersin... Bazen ihlalin türüne göre değişir. Küçük bir spam ihlali için birkaç hafta, ciddi bir güvenlik ihlali içinse ebediyen. Ama asıl mesele şu, platformlar o veriyi biriktirmeye devam ediyor. Yaşanan sorunlar, o ihlaller, hepsi kayıt altında. Yani hesabın geri dönmese bile, o dijital ayak izlerin bir yerlerde, bir sunucunun derinliklerinde yaşamaya devam ediyor, haberin olsun... Sanki bir zaman kapsülü gibi, açılmayı bekliyor, ya da belki hiç açılmayacak...